Kelkit Çayı, Çoruh Irmağı doğrultusunda, fakat ters yönde akar. Kaynağını Kelkit İlçesi'nden aldığından, baştan sona kadar bu adı taşır. Kuzeydeki Köse Dağları'ndan, güneydeki Çimen Yaylası'ndan inen muhtelif küçük sular, Kelkit İlçesi'nin merkezi olan Çiftlik'in biraz üzerinde birleşerek büyük bir çay halini alır. Her iki sıra dağ arasında baştan sona kadar, gayet karakteristik biçimde ve uzunlamasına bir vadiye sokulur. Vadi başlangıcında henüz sert ve arızalı değildir.

Ancak Küçük Şiran Suyu'nu aldıktan sonra oldukça sert ve arızalı olarak Şiran Boğazı'na, oldukça sarp olan Zapa Boğazı'na ulaşır, güneyden Avganus bölgesinin sularını topladıktan sonra, Giresun Çamoluk sınırlarında Gümüşhane İli'ni terk eder. Gümüşhane İli için Kelkit "varoluş" demektir. Kelkit, Gümüşhane için bereketin diğer adıdır...

Kelkit Çayı, Refahiye'de bir çok farklı bölgenin suyu ile beslenen Koymat ve Seme dereleriyle birleşir.

Birinci kol Karadağ eteklerinden, Çimen yaylaları ve bölge içindeki diğer küçük su kaynaklarıyla beslenerek, Kızıleniş Çayı ve Orçul Deresi ile ilçenin kuzeyinde doğudan batıya doğru Çat Köyü önlerinde Koymat Deresi'ni oluşturur. İkinci kol üç ayrı bölgeden akan sularla beslenir. Bolkar çayırlarından, Kova orman kaynaklarından, Kutlutepe üzerinden doğudan batıya doğru akarak Kutlutepe Dağı'nın batı kaynaklarından beslenen Kalkancı Göleti'nin tahliye suyundan beslenir ve ilçe merkezine ulaşır.
İkinci bölge Avşarözü, Kırıktaş ve Hirdiç dereleriyle Dumanlı ormanlarının doğu kısmından çıkan kaynaklarla güneyden kuzeye doğru Koça Çayı adını alarak ilçe merkezinden geçer. Birinci ve ikinci bölgeden gelen sular ilçe merkezi kuzeyinde Köroğlu Deresi'nden batıya doğru akarak Kayı Köyü'ne ulaşır. Kelkit Çayı'nı besleyen su kaynakları Refahiye İlçesi'nde iki ana kolda toplanarak Koymat mevkiinde birleşip, Seme Deresi'nden ilçe hudutlarını terk eder ve Giresun İli Çamoluk İlçesi istikametine doğru akar.

Kelkit çayı, Erzincan İli Refahiye İlçesi'ni terk ettikten sonra Çamoluk ilçe sınırlarından Giresun il sınırına girer. Avganus Irmağı'nı aldıktan sonra, Teştik altında daha çetin olan Çağşağın Boğazı'na, sonra Karaçorak Boğazı'na sokularak uzanır. Bu sonuncu boğazın bitiminde Suşehri Ovası'nda, sol kısımda toplanan sulardan meydana gelen Akşar Irmağı'nı, sağdan Alucra ve Şebinkarahisar tarafının sularını toplayan, daha kuvvetli şehir suyunu alır. Buradan sonra vadi daralarak derinleşir. Bu bölgenin baş taraflarına Tönük Boğazı, daha ilerilerine Koyulhisar Boğazı denir.

Gümüşhane topraklarından doğan Kelkit Çayı, Suşehri yakınlarında Sivas il sınırlarına girer.

Sivas İli, Suşehri Ovası'nda toplanan sulardan meydana gelen Akşar Irmağı'nı içine alan Kelkit, genellikle dar ve dik vadide akan Tönük Boğazı'ndan geçerek Koyulhisar'a ulaşır. Koyulhisar Boğazı'nı geçtikten sonra Reşadiye sınırlarında ili terk eder.

Kelkit çayının Sivas il sınırlarındaki kesimi 50 km. uzunluğundadır. Karadeniz aralı iklim kuşağı sularını alan Kelkit Çayı'nın akışı Sivas İli'ndeki Kızılırmak'a göre daha düzenlidir.

Ayrıca Karadeniz'in iklim etkilerine açık olan Kelkit Çayı'nın oluşturduğu vadi, ulaşım açısından büyük imkanlar yaratmaktadır.

Gümüşhane , Giresun, Erzincan ve Sivas illerini geçerek Tokat İli, Reşadiye İlçesi'nin iki tarafına uzanan sıradağlar arasında yol alarak Tokat'a ulaşan Kelkit Çayı'nın Tokat sınırları içindeki beslenme havzası iyice daralır. Kelkit Çayı'na bu bölgede kuvvetli bir kol karışmaz. Reşadiye İlçe merkezi önlerinde geniş bir vadide ilerleyen çay, Seyricek Boğazı'ndan itibaren daralarak derinleşir ve akıntı bu bölgede hızlanır. Fatlı Boğazı denilen alana kadar su bazen iki dar kaya arasında akar. Zaman zaman yüksek şutlarla devam eden çay, Fatlı Boğazı'ndan sonra Niksar Ovası'nda genişleyerek açılır.

Niksar İlçe merkezi içinden gelen Çanakçı Suyu'nu alan Kelkit Çayı, Erbaa Ovası'nı da sulayarak Talazan Boğazı'na gelir. Erbaa İlçesi'nin batısında, Boğazkesen denilen mevkiide Yeşilırmak ile buluşur...

Kelkit Çayı, akış hızı ve seyri düzenlenip planlanabildiğinde, belirli mevsimlerde ve takvimlerde rafting için son derece elverişlidir. Amatör balıkçılar için de halen bulunmaz bir nimettir...